Malowanie akwarelą to fascynująca i delikatna, ale też złożona sztuka. Sprawdzi się u początkujących i zaawansowanych artystów. Do której grupy się zaliczasz? Niezależnie od odpowiedzi – tutaj znajdziesz wiele wartościowych informacji i wskazówek.
Co to jest akwarela? Krótka historia techniki malarskiej
Akwarele nazywane są też wodnymi farbami. Barwnik w nich miesza się z wodą i nakłada na malowaną powierzchnię. Takie dzieła charakteryzują się transparentnością, dzięki czemu uzyskujesz lekkie i przejrzyste efekty.
Malowanie akwarelą ma niezwykle długą tradycję, bo pierwsze ślady tej techniki sięgają starożytności. Najbardziej jednak rozwinęła się w okresie renesansu, kiedy to artyści w Europie najmocniej eksperymentowali z różnorodnymi metodami i formami obrazu. W XIX wieku malowanie akwarelą zachwyciło m.in. impresjonistów, którzy docenili możliwość uchwycenia zmiennych warunków światła i atmosfery.
Od czego zacząć malowanie akwarelą?
Malowanie akwarelą wymaga kilku podstawowych narzędzi. Postaraj się wybrać je starannie, żeby praca przynosiła Ci jak najwięcej radości. No i przy okazji unikniesz problemów, mogących zniechęcić Cię do dalszego tworzenia dzieł.
Wśród najważniejszych narzędzi i materiałów są:
- Papier – to na nim stworzysz swoje dzieła. Ale nie wystarczy pierwsza lepsza kartka z brzegu. Papier do akwareli ma gramaturę od 300 do 350 g/m2. Charakteryzuje się odpowiednią chłonnością i strukturą, co ułatwia skuteczniejsze kontrolowanie farb.
- Farby – oczywiście jak malowanie akwarelami, to i akwarele. Bo jak inaczej? Na początek z pewnością wystarczy podstawowy zestaw 12 kolorów. Wraz z rozwojem Twoich umiejętności, rozbudujesz swoją paletę i sięgniesz po lepsze jakościowo farby.
- Pędzle – najlepiej sprawdzają się pędzle z naturalnego włosia, ponieważ doskonale rozprowadzają wodę. Zbierz zestaw kilku pędzli o różnych wielkościach i kształtach, dzięki czemu stworzyć bardziej oryginalne dzieła.
- Paleta – proste narzędzie do mieszania farb. Możesz użyć klasycznej palety plastikowej lub ceramicznej. To już kwestia Twoich preferencji – w żaden sposób nie wpływa to na same farby.
Malowanie akwarelą – podstawowe techniki
Malowanie akwarelą początkowo wydaje się skomplikowane i trudne. Ale uwierz mi – szybko odkryjesz, że idzie Ci to lepiej, niż można by przypuszczać. Poznaj kilka podstawowych technik, które ułatwią rozpoczęcie przygody ze sztuką.
- Mokre na mokre – w tej technice nakładasz farby na lekko wilgotny papier. Tym sposobem sprawiasz, że akwarele delikatnie się rozmywają, a tworzenie płynnych przejść i miękkich krawędzi jest zdecydowanie łatwiejsze.
- Mokre na suche – jak pewnie się domyślasz, tym razem farbę nakładasz na suchy papier. Uzyskujesz dzięki temu wyraziste i precyzyjne linie. Ta technika doskonale sprawdza się przy malowaniu detali.
- Glazing (warstwowanie) – nakładasz cienkie, niemal przezroczyste warstwy farby, jedna na drugą. Ta technika pozwala na stopniowe budowanie głębi koloru oraz na tworzenie efektów światłocienia.
- Graining (efekt ziarna) – używaj suchego pędzla, żeby uzyskać efekt chropowatości i faktury. W ten sposób stworzysz piękne elementy obrazu, takie jak włosy, drewno czy skały.
I nieco bardziej zaawansowane techniki
Kiedy opanujesz już podstawowe techniki malowania akwarelą, przyjdzie moment na nieco bardziej wymagające praktyki. Chcąc stworzyć naprawdę wyjątkowe efekty, możesz skorzystać z poniższych pomysłów.
- Technika solna – wilgotną farbę na papierze posyp gruboziarnistą solą. Stworzysz w ten sposób nieregularne wzory i tekstury. Jest to często wykorzystywana metoda przy tworzeniu krajobrazów i abstrakcji.
- Maskowanie – płyn maskujący tworzy barierę, która chroni wybrane elementy obrazu przed farbą (oczywiście dopiero po wyschnięciu). W ten sposób możesz stworzyć białe przestrzenie, które nadają obrazowi dynamiki.
- Malowanie warstwami – odmiana glazingu. W tym przypadku nakładasz kolory od najjaśniejszych do najciemniejszych. W efekcie budujesz głębię obrazu i możesz podkreślić jego trójwymiarowość.
Gdzie szukać inspiracji?
Malowanie akwarelami to jedno, ale znalezienie pomysłu na obraz to coś zupełnie innego. Na szczęście odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta. Inspiracji możesz szukać… wszędzie! Architektura, natura, muzea, codzienne życie – to wszystko może zrodzić naprawdę fascynujące pomysły. A co możesz namalować? Oto 4 przykłady:
- Krajobrazy – malowanie pejzaży pozwala na swobodne eksperymentowanie z kolorami i światłem. Akwarele doskonale oddają zmienność pogody, a więc również światła o różnych porach dnia (i nocy). Możesz nimi namalować piękne zachody słońca, mgły i odbicia w wodzie.
- Martwa natura – w tym przypadku wybieraj proste przedmioty. Martwa natura jest jednym z pierwszych kroków w nauce malowania. Pozwala popracować nad precyzją ruchów, tworzeniem detali, a także na kompozycji i cieniowaniu.
- Portrety – akwarelami możesz malować piękne portrety ludzi. Oczywiście to już wyższy poziom zaawansowania. Jednak lekkość farb znakomicie oddaje delikatność ludzkiej skóry.
- Abstrakcje – możesz pójść również w ślady jednego z najsłynniejszych malarzy, jakim był Salvador Dali. Eksperymentowanie z kształtami, kolorami i teksturami może prowadzić do ciekawych, a często nawet do nieoczekiwanych efektów. Dlatego doskonale sprawdza się w sztuce abstrakcyjnej.
Malowanie akwarelą i typowe błędy
Każdy artysta, zarówno początkujący, jak i zaawansowany, zawsze napotyka na swojej drodze pewne trudności. Malowanie akwarelą nie jest tu wyjątkiem. Ale nie martw się – 4 poniższe punkty ustrzegą Cię przed największymi błędami.
- Przemalowanie – unikaj nadmiernego nakładania farb. Zaplanuj swój obraz i maluj z głową. Zbyt wiele warstw farby sprawi, że obraz straci swoją świeżość i eteryczność. Stanie się ciężki, a przez to… nudny.
- Utrata kontroli nad wodą – zawsze kontroluj ilość wody na pędzlu. Jej nadmiar może sprawić, że obraz rozpłynie się w niepożądany sposób, a przez to cała praca może… odpłynąć.
- Niewłaściwy papier – jeszcze raz podkreślę, że malowanie akwarelą wymaga właściwego papieru. Jeśli będzie zbyt cienki, to papier zwyczajnie zacznie się zwijać, przesiąkać i rozrywać. Kontrolowanie wody i farby też stanie się niemożliwe.
- Pamiętaj, że farba wysycha – jeśli chcesz uzyskać płynne przejścia, musisz pracować sprawnie. Maluj. Maluj i nie przestawaj, bo wyschnięta farba traci właściwości, które przecież chcesz wykorzystać. W skrajnych przypadkach możesz delikatnie spryskać obraz wodą, żeby nieco opóźnić proces schnięcia. Lepiej jednak nie stosować tej strategii… zbyt często.
Dlaczego warto malować akwarelą?
Malowanie akwarelą to technika, która daje ogromną swobodę twórczą. I chociaż wymaga od artysty cierpliwości i precyzji, to efekty wynagradzają wszelkie trudności. Z kolei malowanie obrazów (nie tylko akwarelą) rozwija wyobraźnię i poprawia Twoją wrażliwość na kolor i światło.
Malowanie akwarelą może stać się Twoją nową pasją. I to niezależnie od Twoich obecnych umiejętności. Jeśli tylko masz taką możliwość, to daj akwarelom szansę. W końcu zawsze warto próbować nowych rzeczy.