Na pierwszy rzut oka to się nie klei: Dziecko i potwór? A jednak, z jakiegoś powodu, maluchy lgną do smoków, trolli, bazyliszków i wszelkich cieni pojawiających się po zmroku. Uwielbiają oglądać bajki z potworami, śmiać się z ich dziwactw, czytać o nich i spać z pluszowym potworem u swego boku. To nie przypadek. Dzieci kochają potwory, bo potwory, mimo swoich kłów, pazurów i strasznego wyglądu, często są odbiciem ich własnych emocji, lęków i marzeń. Są lustrem ich wewnętrznego świata. I dlatego są tak ważne.
Dzieci kochają potwory. Małe, duże, straszne, śmieszne – wszystko, co jest inne. Wystarczy zobaczyć jak młodzi widzowie reagują na takie bajki jak Shrek czy Potwory i Spółka. Teraz poznaj 6 odpowiedzi na to jakże ważne pytanie.
Potwory pomagają oswoić strach
Dziecko boi się ciemności, burzy, rozłąki z rodzicem. Te lęki są dla niego realne – nawet jeśli dorosłym wydają się błahe. Potwory w książkach fantasy i bajkach przekształcają strach w coś znanego, zrozumiałego, a często nawet zabawnego.
Bajkowe potwory często same się czegoś boją, bywają niezdarne, gubią zęby i potykają się o własne ogony. Dzięki temu dziecko widzi, że „straszne” nie musi oznaczać „groźne”. W ten sposób aktywuje się mechanizm, który pozwala maluchowi zapanować nad emocjami, których może jeszcze nawet nie potrafi nazwać. Potwór staje się symbolem lęku, z którym można się zaprzyjaźnić.
Potwory są kolorowe i zabawne
Współczesna fantastyka dla dzieci pełna jest stworów, które bardziej przypominają komiczne stworki niż groźne bestie. Mają zielone futro, więcej oczu niż powinny, wielkie stopy albo mówią śmiesznymi głosami. Są karykaturalne – i przez to stają się bezpieczne.
W końcu potwór nie musi przerażać. Może być powiernikiem, kompanem zabaw, a nawet bohaterem. Taki obraz sprawia, że dziecko nie boi się inności. Wręcz przeciwnie – jest nią zafascynowane. Zabawne potwory to nie tylko rozrywka, ale to brama do świata różnorodności, kreatywności i akceptacji.
Potwory uczą odwagi
Każda dobra opowieść fantasy opiera się na konflikcie. I bardzo często tym konfliktem jest spotkanie z potworem. W lesie, we własnym pokoju, w ogródku czy nawet w sercu głównego bohatera. Dziecko utożsamia się z tym bohaterem. Uczy się, że zawsze można pokonać to, co wydaje się nie do pokonania. A czasem wystarczy do tego odrobina zrozumienia. Walka nie zawsze oznacza machanie mieczem czy posługiwanie się magią. Walką ze strachem może być też rozmowa, ciepło i akceptacja.
W ten sposób potwory stają się symbolem wyzwań, z którymi dziecko może się zmierzyć w bezpiecznej przestrzeni opowieści. Jednocześnie staje się gotowe, by z odwagą wkroczyć w nowe przygody w realnym świecie, takie jak pójście do przedszkola czy rozpoczęcie nauki w szkole.
W bajkach dla dzieci potwór często jest czymś, co wygląda inaczej. Zachowuje się też inaczej i ogólnie z różnych powodów nie pasuje do reszty. I właśnie to jest jego największą siłą. Bo im dziwniejszy jest bohater, tym bardziej dzieci go uwielbiają. Potwór staje się metaforą innego. Kogoś, kto nie mieści się w znanych schematach. A dzieci instynktownie czują, że bycie innym nie jest żadną wadą.
Dzięki tym historiom dzieci uczą się empatii, tolerancji, a przede wszystkim tego, że każdy zasługuje na przyjaźń i dobro.
Potwory są świetnym narzędziem narracyjnym
Rodzice i autorzy bajek od lat wykorzystują potwory jako metafory. Potwór, który pożera zabawki, jeśli nie są posprzątane. Potwór z szafy, który nie może zasnąć, dopóki dziecko nie ułoży się do snu. Potwór głodomór, który mieszka w brzuszku dziecka i domaga się zdrowego obiadu. Przykładów jest mnóstwo, a każdy ma jeden cel: Skłonić dziecko do zrobienia czegoś, na co niekoniecznie ma ochotę. Jak na przykład wydmuchanie nosa.
Potwory dla dzieci są genialnym sposobem na przekazanie ważnych treści bez moralizowania. Potwór może symbolizować wszystko. Złość, lenistwo, nieśmiałość, albo radość. Wszystko zależy od tego, jak go przedstawimy.
Dzieci też chcą być trochę potworne
Wbrew pozorom, dzieci nie zawsze chcą być grzeczne, ciche i poukładane. Czasem chcą głośno ryczeć, skakać po kanapie, udawać, że są smokami ziejącymi ogniem. Potwory dają im do tego przestrzeń. I to jest dobre. Zabawa w potwory pozwala wyrażać emocje, których nie da się jeszcze wypowiedzieć słowami. Pomaga w rozładowaniu napięcia, rozwija kreatywność i – paradoksalnie – uczy panowania nad sobą. Ekspresja emocji jest naturalna i potrzebne, a każde dziecko ma prawo być czasem trochę dzikie. Zupełnie jak ten potwór spod łóżka.
Gdzie znajdziesz dobre potwory dla dzieci?
Jak już wiesz, dzieci kochają potwory. Wiesz też, dlaczego tak się dzieje. To może pora poznać kilka ciekawych książek, w których pojawiają się różne potwory?
Matylda Odważna i Pralkowy Potwór – tu znajdują się wszystkie informacje o zaginionych skarpetkach.
Skrzynka Potworów – potwory ukazane z nieco innej perspektywy. Pokaż swojemu dziecku, że potwory też mają swoje strachy, wątpliwości i problemy.
Nawet potwory myją zęby – przykład tego, jak wykorzystać potwory do skłonienia dziecka, aby zrobiło coś, na co niekoniecznie ma ochotę.
Strach i pogromca potworów – opowieść o tym, jak oswoić strach.
Gustaw, nieśmiały duszek – piękna historia o tym, jak to duszek był zbyt nieśmiały na rozmowy i zaprzyjaźnienie się z innymi potworami.
W twojej książce jest potwór – interaktywna książeczka z niewielką ilością treści, ciekawymi zadaniami do wykonania i sympatycznymi ilustracjami.
Rodzicu, nie bój się potworów!
Jeśli Twoje dziecko fascynuje się potworami, to dobry znak. Oznacza on, że wyobraźnia Twojej pociechy nieustannie pracuje, a emocje znajdują ujście w twórczy i bezpieczny sposób. Nie zabraniaj tej miłości. Pielęgnuj ją. Czytajcie razem bajki i książki fantasy dla dzieci. Wymyślajcie własne stwory, rysujcie potwory i lepcie je z ciastoliny.
Stwórzcie więc wyjątkowego. Poznajcie potwory, bo nie są tak straszne, jak można by przypuszczać. Jest to też znakomity wstęp do zanurzenia się w świat fantasy i RPG. A być może też początek pięknej przygody z literaturą!
Podziel się tekstem ze swoimi fantastycznymi znajomymi:
